Le Trésor du breton écrit Teñzor ar brezhoneg skrivet
Ce blog s'inscrit en complément de la Chronique Brezhoneg : trésor du breton écrit publiée dans Ouest-France dimanche. Vous y trouverez les textes intégrals et leurs traductions ainsi que des éléments de bibliographie et des liens internet pour en savoir plus. Amzer ar brezhoneg skrivet a ya eus ar bloaz 800 betek vremañ. Kavout a reoc'h amañ ar pennadoù en o hed hag o zroidigezh ha war an dro un tamm levrlennadurezh hag al liammoù internet da vont pelloc'h ganti ma peus c'hoant.

Trésor de l’argoat : éloge de la campagne vannetaise par Pier ar Saoz

Pierre le Sausse (Pier ar Saoz), né à Saint-Caradec-Tregomel en 1899  a écrit dans les principaux journaux littéraires de son siècle : Dihunamp, Al Liamm, Bro Gwéned, Bleun Brug. Chroniqueur dans la Liberté du Morbihan, il nous a laissé beaucoup de poèmes et de textes inspiré par la nature. Il est mort à Vannes en 1980.

Pennad orin / Texte original

Pa yan da vale àr ar maezoù e plij bras din gwelet tier get o zoennoù plouz, o mogerioù ledan, kuzhet lies-mat get deliav ha tro-ha-tro dezhe gwez derv, faou pe kistin.
A-c’houde pell ‘zo e talc’hont penn d’ar glav ha d’an avel. Koshoc’h hep arvar e vevint, evit na ray o breudeur a weler bremañ niverus àr ar maezoù.
Pa dremenit etalte, c’hwi o c’hlevo, mar karit o selaou, é komz a-ziàr o zreuzoù, ar pezh o deus gwelet, ar pezh o deus klevet, o buhedigezh a-bezh a vo displeget deoc’h.

E-tal an ti e weler ar puñs get e vein kizellet hag e zour mammenn fresk. Amañ n’eo ket anavezet an dour e boutailhoù èl ma vez gwelet lies bremañ er c’hêrioù ha memes àr ar maezoù.

Pelloc’h er flagenn, tostik tra d’ar chapel ar c’harter, ur feutanig uvel, feuntan ar sant patron a bed evit ar c’hornad-douar-mañ lakaet a-gent edan e ouarnasion. Tro-ha-tro d’ar feutan e klever an evned : gronnet eo ar vro get ur mor a gan.

En tachad-mañ e kaver diskuizh ha sioulder, met kaer eo goût, emañ dizanavezet get tudjentiled kêr.

Ar re-mañ a ya da glask pell-bras meur a wezh, azezet en un tankarr, ar pêzh a gavahent en ur vale àr droad, ur lec’hig didrouz-kaer àr ribl ur wazh vihan, pe c’hoazh edan ar gwez, azezet àr ar man.

La Liberté du Morbihan, 30 a viz Gouere 1977
In Torkad P512-513

Troidigezh / Traduction

Quand je me promène à la campagne, j’adore voir les maisons à toits de chaume, aux murs larges souvent cachés sous le lierre et entourés de chênes, de hêtres et de châtaigniers.
De tout temps ils résistent à la pluie et aux vents. Elles tiendront plus longtemps que leurs soeurs qu’on voit construire maintenant dans les campagnes.

Quand vous passez devant, vous entendrez, si vous daignez écouter au delà des seuils ce qu’elles ont vu, entendu, c’est toute une vie qu’on vous expliquera.

En face on voit un puits avec ses pierres sculptées et son eau de source fraîche. Ici on ne connait pas l’eau en bouteille comme on voit partout maintenant dans les villes.

Plus loin, une petite vallée près de la chapelle du quartier, une fontaine haute, celle du saint patron de la contrée mise sous sa protection. Autour d’elle, on entend les oiseaux dans une symphonie champêtre.

On trouve la tranquillité dans ce havre de paix totalement inconnu des gens des villes.

Ceux-ci vont chercher très loin souvent, assis dans leur voiture, ce qu’ils pourraient trouver en marchant : un paradis paisible sur les rives d’un petit ruisseau ou un siège de mousse sous les arbres.

Gouzout Muioc’h / Pour aller plus loin

Pier ar Saoz, La liberté du Morbihan, 30 Juillet 1977
Doujet (Daniel) hag Lucas (Anaig), Torkad, p. 494-524