Le Trésor du breton écrit Teñzor ar brezhoneg skrivet
Ce blog s'inscrit en complément de la Chronique Brezhoneg : trésor du breton écrit publiée dans Ouest-France dimanche. Vous y trouverez les textes intégrals et leurs traductions ainsi que des éléments de bibliographie et des liens internet pour en savoir plus. Amzer ar brezhoneg skrivet a ya eus ar bloaz 800 betek vremañ. Kavout a reoc'h amañ ar pennadoù en o hed hag o zroidigezh ha war an dro un tamm levrlennadurezh hag al liammoù internet da vont pelloc'h ganti ma peus c'hoant.

Le testament de Tarass Chevtchenko, le plus célèbre des poètes ukrainiens traduit par Naïg Rozmor.

Figure du réveil national  ukrainien, Tarass Chevtchenko publia dans les années 1840 une série de poèmes satiriques contre le régime des Tsars. En 1847, il est arrêté par la police pour avoir milité pour l’abolition du servage et l’égalité sociale. Ses poêmes traduits par Eugène Guillevic ont été réédités par Seghers. En breton, la grande poétesse Naig Rozmor lui a rendu hommage en 1987 dans la revue Brud Nevez.

Brasañ barzh dihun vroadel Ukainia eo Tarass Chevtchenko. Embannet en deus er bloavezhioù 1840 pennadoù kriz a-enep doareoù an Dzared da renañ o bro. E 1847 eo bet lakaet en toull evit bezañ goulennet fin ar servelezh hag an ingalded sokial. Troet eo bet gant Eugene Guillevic e galleg (emb. Seghers) hag e brezhoneg gant ar varzhez vrudet Naïg Rozmor bet embannet e 1987 gant Brud Nevez.

Pennad orin / Texte original

Va zestamant

Pa vezin marv, sebeliit ac’hanon 
En eur c’hourgan 
E-kreiz ar stepenn divuzul
E va Ukrainia karet 
Ablamour din da welet 
Ar parkeier didermen 
An Dniepr hag e ribloù serzh 
Ha kleved ar stêr o vlejal 


En eur gas ganti, pell euz an Ukrainia, 
Beteg e strad ar mor glas,
Gwad va enebourien.... 
Dilezel a rin peb tra
Parkeier, torgennoù 
Hag e yin daved Doue 
Evid pediñ. 
Hogen betek an termen-se 
Ne anavezan ket Doue!

Sebeliit ac’hanon 
Met c'hwi avat, chomit en ho sav 
Torrit ho chadennoù
Ha gant gwad livrin ar mac’her
Bouetit ho frankiz!
Da c’houde e familh vras ar pobloù,
Er familh dieub ha nevez, 
N'ankounac'hait ket dalc'her soñj diouzhin 
Dre ur gomz peoc’hus ha flour.

troidigezh Naïg Rozmor (Brud Nevez 1987).

Troidigezh / Traduction

Mon Testament

Quand je mourrai, enterrez-moi
Dans une tombe
au milieu de la steppe immense
De ma chère Ukraine,
De façon que je puisse voir
Les champs sans limites
Le Dniepr et son rivage abrupt,
Que je puisse entendre
Son mugissement puissant.

Et quand il emportera de l’Ukraine
Vers les fonds de la mer bleue
Le sang des ennemis ...
Je quitterai tout
Les prairies et les collines
Et m’envolerai vers Dieu 
Pour lui offrir mes prières. 
Mais jusqu’à ce moment ultime
Je ne connais pas de Dieu !

Enterrez-moi
Mais vous donc, levez vous !
Brisez vos fers,
Et avec le sang vermeil de l’oppresseur
Faites naître la liberté !
Puis, dans la grande famille des peuples,
Cette famille libre et neuve,
N’ oubliez pas de penser à moi
Par des paroles douces de paix.

Traduction du texte breton B. Rouz

Gouzout Muioc’h / Pour aller plus loin

E brezhoneg Troidigezh Naïg Rozmor a zo bet embannet div gwech :

Brud Nevez, n° 110, 1987, p. 4.
Mondo Cane, barzonegou, gand Jerzy Wielunski ha Naig Rozmor, e ti Emgleo Breiz e Brest e 1997. 

Français

Mondo Cane, Brest, Editions du Liogan, 1998.
Testament, (Traduction de Antoine Meillet) lire en ligne
Testament (Traduction d'Eugène Guillevic) éd. Seghers lire en ligne

Ukrainien avec traduction française de Jacky Lavauzelle (site "Une vie de Setter")

You Tube :
Chant "Zapovit - Shevchenko" par Nikolay Osadchy